Intramuros, detrás das portas, (ven o sabe a fotógrafa Pilar Silva) agóchanse tesouros incribles. Fai pouco paseando pola Coruña atopeime con isto na rúa Picos:
 |
| Rúa Picos, 6 da Coruña |
Meses antes, grazas a Pablo Outón, que estaba a pintar o magnífico
grafiti que podedes ver na foto, descubrimos unha outra realidade
semellante, detrás da porta do primeiro barco pola dereita hai unha calella que leva á entrada
de varias casas particulares. [Espazo entre as rúas Vista e Mariñas]
 |
| Rúa Mariñas de A Coruña |
Na Cidade Vella sei de dúas, unha transversal á rúa Tabernas:
  | ||
| Rúa Tabernas, 10 da Coruña |
 |
| Rúa da reixa dourada |
Sen dúbida a máis coñecida, por estar no centro e sempre á vista, é a calella de San Telmo da que escribía o Juan Naya no seu Calles y plazas coruñesas, volumen 2 (1975):
Principia en la Rúa Nueva y no tiene salida.
Realmente, el llamado actualmente y desde hace años callejón de San Telmo es y fue más exactamente una “venela”, término gallego, particularmente coruñés que viene a ser una calleja estrecha entre viviendas destinada al tránsito para los dueños y vecinos colindantes a uno y otro lado. Por extensión aplícase también al trozo de terreno laborable, que no se cultiva y está entre dos fincas labradías.
La época en que a este callejón o “venela” se le dio el nombre de San Telmo es dificilísimo de precisa. Quizá lo fuese cuando se comenzó a trazar la Rúa Nueva, una de las más antiguas vías de La Coruña [...]
Son calles transversales [...] así como el callejón o venela de San Telmo.
 |
| Venela de San Telmo da Coruña |
 |
| Venela de San Telmo. |
Non son estes espazos pois calellas senón venelas.
A venela e unha institución propia do dereito galego que ven xurídicamente descrita nos núms. 3 e 4 do art. 75 da Lei de dereito civil de Galicia.
3. O resío ou a franxa de terreo sen cultivar que rodea os muros ou as construcións con fins de mantemento ou separación enténdese, agás proba en contrario, que pertence ao propietario do muro ou da construción. Para os efectos de determinar a súa largura terase en conta o costume do lugar.
4. A venela ou a suma de dous resíos deixados polos propietarios de muros ou construcións contiguas ou estremeiras con fins de mantemento ou separación enténdese que está dividida, agás proba en contrario, por unha liña que correrá equidistante de ambas as dúas construcións.
A venela é polo tanto unha das institucións do noso dereito derivada das
relacións de veciñanza e estas venelas, ou calellas, coruñesas son -salvo proba en contrario [como dicimos os xuristas]- propiedade
privada dos veciños titulares das fincas adxacentes.
A titularidade privada destes espacios é innegable e xa nun regulamento de 1794? amosábase a necesidade de que os donos coidaran o estado das súas venelas:
A titularidade privada destes espacios é innegable e xa nun regulamento de 1794? amosábase a necesidade de que os donos coidaran o estado das súas venelas:
Ocuparán edificando los inmediatos dueños todas las venelas, ó callejuelas ciegas, que se hallan en el recinto de la Población, cerrándolas con puertas, ó à cal, y canto ínterin no lo egecutan, sin arrojar en ellas inmundicias, excrementos, Aves, Gatos, y Reses muertas, ni otros materiales algunos que causen corrupcion, u mal olor en grave perjuicio de los transeuntes, y de la misma salud pública, bajo la propia pena que queda señalada.
Juan Naya reivindicaba o nome coruñés "venela" para a de San Telmo e debe levalo tamén a da reixa dourada; as outras tres lévanno por dereito propio xa que o Concello non osou nomear o que se atopaba tras as portas
San Telmo, la “venela” más céntrica de la ciudad, de M. Gutiérrez.
La Coruña: sus barrios y sus calles, de Ángel Padín Panizo. Vía lactéa editorial. 1997.
Calles y plazas coruñesas, de Juan Naya Pérez. Volumen 2. 1975.
Ningún comentario:
Publicar un comentario